Opinie van de voorzitter
200 miljoen voor aardgasvrij maken van huurwoningen: Niet doen!
Yes, dacht ik, een grote doorbraak, eindelijk budget voor een serieuze versnelling van onze klimaattransitie, of energietransitie, hoe u wil. Vol goede moed ging ik lezen. Het werd toch een wat koude kermis. Ik neem u mee in mijn gedachten. De kern van het plan is dat woningbouwcorporaties tot € 5.000 subsidie kunnen krijgen voor elke woning die op een warmtenet wordt aangesloten. We willen tenslotte van het gas af, toch?
Toen de kern van het plan duidelijk was, vroeg ik mijzelf af, waarom eigenlijk subsidie nodig is. Conform de Warmtewet mogen warmtenetten geëxploiteerd worden tegen gelijke lasten als het huidige aardgasnet. Het geven van subsidie zegt dus eigenlijk dat warmtenetten niet uit kunnen. Waarom moet er dan (misschien wel nog meer) publiek geld in? Diezelfde Warmtewet zelf is, bij nadere inspectie, niet vrij van fouten. De Haagse Hogeschool heeft hier onderzoek naar gedaan. Aannames in deze wet, en dan vooral in de gehanteerde berekeningen, zijn niet meer uit te leggen, zozeer bevoordelen ze de vestiging van warmtenetten boven andere energienetten. Vooral warmtenetten met een hoge temperatuur komen veel te goed uit de verf in deze berekeningen.
Daarnaast moeten we ons ook echt de vraag stellen, hoe deze warmtenetten gevoed worden. Fossiele ‘restwarmte’ als voeding voor een warmtenet is natuurlijk niet vrij van CO2 uitstoot. Ook een warmtenet gevoed met een grote, grondgebonden warmtepomp produceert nog steeds veel CO2 als de elektriciteit die er in gaat niet 100% duurzaam opgewekt is. We moeten #aardgasvrij niet verwarren met #CO2-vrij. Dat gaat zeker niet altijd samen bij warmtenetten.
Nu een stapje terug: er wordt nu vooral gekeken naar warmtenetten als belangrijk onderdeel voor de energievoorziening, omdat all-electric niet zou kunnen; het bestaande elektriciteitsnet heeft niet voldoende capaciteit. Verzwaring van dit net is in veel rekenmodellen ingrijpend en te kostbaar. Tot nu… Onderzoek van onder meer DC Opportunities R&D en CityTec toont namelijk aan dat er met gelijkspanning, voorzien van moderne, elektronische beveiliging, veel meer energie gedistribueerd kan worden. Dit loopt op tot een factor 10, ja, u leest het goed, een factor 10. Er kan dus echt heel veel meer energie worden geleverd over bestaande elektrische infrastructuur, al dat koper en aluminium dat al in de grond zit, dan nu met wisselspanning kan. Dit nieuwe inzicht gaan wij op zo veel mogelijk plaatsen onder de aandacht brengen, dit verandert het speelveld aanzienlijk. Een ‘game-changer’.
Voor de goede orde: natuurlijk is weinig mis met een warmtenet dat met Lage Temperatuur restwarmte of warmte volledige gemaakt met duurzame energie uw huis verwarmt. Hiervan zijn wij zeker voorstander. Echter, om in de piekvraag voor elektrisch koken, uw PV op het dak en/of het laden of ontladen van uw elektrische auto te voorzien, moet het huidige elektriciteitsnet al verzwaard worden. Met gelijkspanning kan dat over de bestaande kabels, die dan genoeg energie kunnen overbrengen om naast het koken, naast uw eigen duurzame opwekking, naast uw buurt- of thuisbatterij én naast uw elektrische auto standje langzaam, ook nog uw huis te verwarmen met een warmtepomp. Ik bedoel maar.
Pepijn van Willigenburg
Voorzitter Stichting Gelijkspanning Nederland