De energietransitie komt op gang. Dat vraagt om andere kennis en vaardigheden, voor installateurs, toeleveranciers, engineers, adviseurs en opdrachtgevers. Waar vroeger in huizen gas de voornaamste rol had, verschuift deze rol nu naar elektriciteit. Ook voor mobiliteit en industrie kantelt de wereld van fossiele brandstoffen naar elektriciteit. Daarnaast zijn er binnen het elektrotechnische domein zelf ook veranderingen gaande. Vroeger stroomde elektriciteit van grote centrales via transport en distributienetten naar ‘beneden’, naar industrie, utiliteit en naar particulieren. De opkomst van duurzame opwekking van zon en wind zie je overal. Opwek, soms zonder en soms met verbruik en al dan niet met (batterij) opslag.
Moderne vermogenselektronica wordt in steeds meer producten toegepast, vaak ter verbetering van het energielabel. Dit zorgt voor een andere werking, op component en/of productniveau, soms ook op systemenniveau. Op een verkeerde manier toegepast, heeft deze vermogenselektronica soms ook onwenselijke effecten die voorkomen of opgelost moeten worden. Daarnaast komt met deze vermogenselektronica ook gelijkspanning weer onder de aandacht, als aanvulling of zelfs als alternatief voor wisselspanning. In moderne gelijkspanningstechnologie, gebaseerd op vermogenselektronica, kan zonder kortsluitvermogen worden gewerkt. Dit is een intrinsiek andere aanpak dan nu met wisselspanningstechnologie.
Voorbeelden van nieuwe(re) toepassingen zijn omvormers voor zon-PV, laadpalen en snelladers, batterij-management systemen, USB type C en ga zo maar door. Tot slot worden ook de relaties tussen IT en elektrotechniek aangehaald, IoT, Smart Grids, Smart Homes en nog veel meer.
Korter gezegd: de arbeidsmarkt in het elektrotechnische én installatietechnische domein staat aan de vooravond van grote veranderingen. Bovendien is veel kennis al aanwezig in de sector maar deze is vaak niet goed vastgelegd en/of is niet breed beschikbaar.
Er zijn verschillende veranderoorzaken aan te wijzen:
In de elektronica sector zie ik drie duidelijke gebieden waarop het vastleggen en doorgeven van kennis nu meer dan ook noodzakelijk is:
Natuurlijk is deze indeling vooral een mening. Er zullen ook andere onderwerpen zijn en de weging staat niet vast.
Dat is nu juist het probleem: iedereen in de sector en dus niemand. Tijdens het internationale DC congres van 2019 ging een van de key-notes, door Doekle Terpstra, over onderwijs. Iedereen was zeer geboeid. Er was daarna een deelsessie over onderwijs. Die ging niet door wegens gebrek aan belangstelling. Iedereens probleem is dus niemands probleem.
Er is dus een probleemeigenaar nodig.
Als Stichting Gelijkspanning Nederland willen we die rol graag op ons nemen.
We merken brede interesse vanuit het vakgebied. Zoals vanuit FEDET, ISSO, Techniek Nederland, Wij Techniek, diverse MBO en HBO opleiders, TKI UE,
Het zou goed zijn als er een “Leven lang leren programma” zou komen om:
Hierom hebben wij, samen met theGreenVillage het initiatief genomen om een learning community rondom de energietransitie en elektronica op te richten.
Ook heeft mijn collega bestuurslid Henry Lootens van de Stichting Gelijkspanning Nederland een lesboek voor het MBO over gelijkspanning geschreven. (interesse: mail ons op info@gelijkspanning.org Nederland en binnenkort te downloaden via onze website)
Daarnaast zijn wij van plan om een programma rondom elektronica en onderwijs te starten. Daarin willen we:
Interesse en zin om mee te doen? Neem contact met mij op dan bespreken we de mogelijkheden.
Ronald Fransen, bestuurslid Stichting Gelijkspanning Nederland