Een van de hete hangijzers in de gelijkspanningswereld is de DC kWh meter. Het economisch afrekenen van energie kan alleen maar via comptabele metingen die in de meetcode elektriciteit beschreven en aangewezen zijn. In deze meetcode is geen comptabele meter aangewezen die DC kan meten waardoor het juridisch erg lastig wordt om een kWh in DC af te rekenen.
Met andere woorden: het afrekenen van DC vindt nu plaats door er, voor de meter, eerst AC van te maken, dan te meten, er weer DC van te maken. Dus 2 keer conversie met bijbehorende energieverliezen en vooral onnauwkeurigheid
De DC Roadmap, opgesteld in 2018 door Berenschot, kennisinstellingen en industriële partijen (in opdracht van rijksoverheid / Topsector Energie), schetst de marktrijpheid van DC vanaf nu voor openbare verlichting en glastuinbouw, vanaf 2022 voor datacenters en snel laad stations voor elektrische voertuigen in de gebouwde omgeving en vanaf 2025 voor de utiliteitsbouw. Eind 2020 volgt een update op deze Roadmap, wederom uitgevoerd door Berenschot in samenwerking met de Stichting Gelijkspanning Nederland. Uiteraard zullen wij die via de website van de Stichting met u delen.
Er lopen nu diverse gesubsidieerde maar ook commerciële DC initiatieven. Vermogenselektronica, DC en ICT zullen helpen om de elektriciteitsvoorziening van de toekomst op een betaalbare manier stabiel te houden. Doordat er nu diverse DC initiatieven lopen (zowel grootschalig als delen binnen een wisselspanningsnet) wordt de vraag naar een comptabele DC meter steeds groter.
In hoofdlijnen zijn er drie domeinen waar dit probleem het “grootst” is:
Opwek van energie: Onlangs hebben Netbeheer Nederland en Holland Solar de handen ineen geslagen door de afspraak te maken zonnepanelen op 70% van de piek aan te sluiten. Dit resulteert in een groeiende vraag naar een opslagmedium bij een grote zonnepaneleninstallatie die door de ontwikkelaars het liefst in de DC bus van het betreffende park wordt geïntegreerd. Het ontbreken van een aangewezen comptabele kWh meter maakt dit praktisch onmogelijk.
Op dit moment betaalt de bestuurder van een elektrische auto de verliezen van een snellader. Snelladen van een auto gebeurt op gelijkspanning. Omdat het juridisch niet mogelijk is de daadwerkelijk geladen (DC) kilowatturen te verrekenen wordt er aan de wisselspanningszijde van de laadpaal gemeten. Hiermee worden de laadverliezen direct doorberekend aan de consument en ontstaat er geen incentive efficiëntere laders te maken. Ook hindert het ontbreken van een DC meting de ontwikkeling naar lokale DC netten bij een cluster van DC laders wat een kosten- en efficiëntievoordeel met zich meenmeent. Over laadclusters verschijnt eind dit jaar een whitepaper die Berenschot ism de Stichting Gelijkspanning heeft opgesteld.
Parallelle capaciteitsbenutting. In zowel de openbare verlichting als het openbaar vervoer is een trend aan het ontstaan richting parallelle capaciteitsbenutting (het net gebruiken voor meerdere toepassingen, bijvoorbeeld naast openbare verlichting ook laadpalen en batterijen op het net aansluiten zodat de bestaande assets beter benut worden). In de openbare verlichting is een belangrijke drijfveer hiervoor, naast de transitie naar LED verlichting, de vermogenswinst door vermogen op gelijkspanning te distribueren waardoor er vrijwel geen kortsluitvermogen meer is. Deze trends resulteert in capaciteitsruimte op de openbaar verlichtingsinfrastructuur. Deze kan, als er een comptabele DC meter is, gebruikt worden voor andere doeleinden zoals het voorzien van lantaarnpalen met autoladers of ICT toepassingen. Voor het openbaar vervoer geldt dat dit een infrastructuur is die niet 24/7 vol belast is maar wel zo is ontworpen. Dit feit biedt ruimte voor parallelle capaciteitsbenutting van het (gelijkspanning) alle netten met een mono toepassing zoals het openbaarvervoer- (tram, metro, trolley) en het openbare verlichtingsnet.
Binnen de normalisatiecommissie is dit een veel besproken onderwerp. Het technische kader voor een DC kWh meter is goed te definiëren, echter is een juridisch kader hierin leidend. In het Nederlands: als de wetgever niet beweegt, gebeurt er in normalisatieland ook niet veel. Voor de normalisatiecommissie, en in het bijzonder de Stichting Gelijkspanning Nederland, een duidelijk signaal om dit op de politieke en normalisatie agenda te zetten.