Nut en noodzaak van normalisatie van gelijkspanning, deel 1: de zon

25 februari, 2020

20-02-2020 De wereld zoals we hem kennen op het gebied van energie is drastisch aan het veranderen. De fossiele energiecentrales van nu wekken redelijk continu hun energie op; ze leveren dit vrij constant, dus met een redelijk gelijk vermogen, aan het net.

In de nabije toekomst, met heel veel duurzame energiebronnen als wind en zon (zon-PV), zal dat anders zijn. De verschillen tussen klassieke energiecentrales en duurzame bronnen zien we als volgt: De zon schijnt alleen overdag, in de winter korter en als het bewolkt is minder (fel).



Het waait niet altijd even hard en aan de kust waait het harder dan in het binnenland. Praktisch gezien, betekent dit dat in de toekomst de hoeveelheid aangeboden energie in verschillende delen van het elektriciteitsnet op veel plaatsen eigenlijk per definitie anders is. Dit is heel lastig, want vraag en aanbod moeten op elk moment met elkaar in evenwicht zijn.

Gedecentraliseerd systeem
We gaan van een centraal energiedistributiesysteem naar een meer gedecentraliseerd systeem. Lokale opwekking van koolstofarme bronnen krijgt een steeds grotere rol in onze energievoorziening en de rol van elektriciteit wordt in alle sectoren steeds groter. Koken, verwarmen en onszelf transporteren door middel van elektriciteit is een trend die zich steeds verder ontwikkelt. Al deze ontwikkelingen hebben onderhuids een gemeenschappelijke deler: gelijkspanning. We maken het met zon en wind, we gebruiken het met koken, verwarmen en in batterijen om te rijden en/of energie op te slaan. Zelfs groene waterstof maak je door middel van gelijkspanning. Dit vraagt steeds meer en meer om standaardisatie. Hoe behandelen we al deze nieuwe gelijkspanningstechnieken in een wereld die draait op wisselspanning?

Normontwikkeling
De NEN commissies zijn hard aan het werk om de nieuwe realiteit zo goed mogelijk te harmoniseren. Dit om de markt te helpen bij het veilig implementeren van deze nieuwe toepassingen. Wissel- en gelijkspanning gaan niet zonder meer goed samen. Zo gaat de richtlijn NPR 9090 dieper in op het ontwerpen en installatie van DC-installaties voor laagspanning. NPR 9090 is van toepassing voor het ontwerp en installatie van DC-installaties voor laagspanning (tot 1500 V DC), die behoren tot het onderwerp en toepassingsgebied van NEN 1010. Ook gecombineerde AC- en DC-installaties behoren tot het toepassingsgebied van deze NPR, mits er een galvanische scheiding is aangebracht tussen de AC- en DC.

PV-installaties
Het Nederlandse Verbond van Verzekeraars is eind 2019 met een publicatie gekomen waarin ze een oproep doet aan de sector om het installeren van zonnepaneleninstallaties beter te organiseren en de kwaliteit en veiligheid beter te borgen. Het Verbond vindt dat een PV-installatie per definitie een verhoogd brandrisico met zich meebrengt. Daarmee moeten we als sector beter omgaan. Vooral de connector en de bevestiging daarvan aan de kabel zijn onderdelen die nu zwaar onder vuur liggen. Ook vanuit standaardisatie zijn de wijze van installatie en het gebruik van componenten iets waar we hard aan werken om problemen in de toekomst voor te zijn.

Voor het veilig aanleggen van zonnepanelen is zowel de NPR 5310 als de training Installatie en inspectie van zonnepanelen beschikbaar. Met deze tools werken we samen aan veiligere PV-installaties. De opgave die we als sector hebben, is groot, complex en vereist nieuwe kennis van deze producten en gedragspecifiek gelijkspanning in bestaande wisselspanningsinstallaties.

Originele artikel is te vinden op de website van de NEN